Museu do Microscópio

Coleção de microscópios antigos e outros instrumentos científicos

 

    

Microscópio 549B (replica de um microscópio de Antoni van Leeuwenhoek, feita pelo Museu Boerhaave, Holanda)

An old machine in a clear case

Description automatically generatedA transparent box with a metal piece in it

Description automatically generatedA clear plastic box with a metal handle

Description automatically generatedA close-up of a glass block

Description automatically generatedA close-up of a glass block

Description automatically generatedA close-up of a glass device

Description automatically generatedA close-up of a metal device

Description automatically generatedA close-up of a metal device

Description automatically generatedA close-up of a metal device

Description automatically generatedA close-up of a metal device

Description automatically generatedA close-up of a metal device

Description automatically generatedA close-up of a metal device

Description automatically generatedA close-up of a metal device

Description automatically generatedA close-up of a metal device

Description automatically generatedA close-up of a metal piece

Description automatically generatedA close-up of a metal piece

Description automatically generated

O microscópio 549B é uma réplica de um microscópio de Antoni van Leeuwenhoek, feita de latão. A réplica está gravada num dos lados com “COPIE LEIDEN”, e foi feita à mão pelo Museu Boerhaave, Leiden, Holanda, provavelmente na década de 1980 (e é idêntica a um modelo real de um microscópio de Van Leeuwenhoek propriedade do museu). Este tipo de réplica foi feito e vendido pelo Museu Boerhaave desde 1960 até a década de 2010 por Arie de Vink, um antigo restaurador/conservador do museu (veja aqui), e cópias destas são exibidas por vários museus no mundo. O museu Boerhaave ainda manufatura e vende réplicas, mas, desde 2011, essas réplicas são baseadas num modelo ligeiramente diferente de microscópio de Van Leeuwenhoek, também propriedade do museu. A réplica veio com uma caixa de acrílico gravada com “SMITHSONIAN INSTITUTION”. Este tipo de microscópio é o microscópio “padrão” de Van Leeuwenhoek, amplamente ilustrado em livros, manuais escolares, páginas web e outras fontes sobre biologia, microbiologia, microscopia e outros temas. Na Figura 1 pode observar-se uma imagem deste tipo de microscópios, feita por John Mayal em 1886, baseada num microscópio original de Van Leeuwenhoek que na altura pertencia ao laboratório de zoologia da Universidade de Utrecht. Antoni van Leeuwenhoek (1632 - 1723) foi um microscopista holandês que foi o primeiro a observar bactérias e protozoários, sendo muitas vezes referido como o pai da microbiologia. Van Leeuwenhoek fez microscópios consistindo de uma única lente de alta qualidade e de distância focal muito curta. Na época, tais microscópios simples eram preferíveis ao microscópio composto, que aumentava o problema da aberração cromática. Os métodos de microscopia de Van Leeuwenhoek permanecem um mistério. Durante a sua vida, ele fez mais de 500 lentes, a maioria das quais eram muito pequenas (não maiores que a cabeça de um alfinete) e geralmente montava estas lentes entre duas placas finas de latão rebitas. Descobriu-se que uma grande amostra dessas lentes tinha poderes de ampliação de 50 a, no máximo, 300 vezes.

A close-up of a device

Description automatically generated

Figura 1. Imagem representativa de um microscópio original de Van Leeuwenhoek (adaptada de “Mayall J. 1886. Leeuwenhoek’s Microscopes. Journal of the Royal Microscopical Society 6: 1047 – 1049”).

 

A group of metal objects

Description automatically generated

Figura 2. Réplicas de diferentes tipos de microscópios associados a Antoni van Leeuwenhoek: (A) Microscópio de lente simples; (B) Microscópio de lentes duplas; (C) Microscópio de três lentes; (D) Microscópio para observação de organismos aquáticos/enguias; (E) Microscópio para observação de enguias/demonstração para visitantes; e (F) Microscópio para observação de peixes.

 

 

·      Replica Van Leeuwenhoek microscope (https://museumboerhaave.wordpress.com/2011/07/29/replica-van-leeuwenhoek-microscope-english-version/)

·      The Microscope of Antoni van Leeuwenhoek (Boerhaave Museum Replica) (https://microscope-antiques.com/vlleiden.html)

·      National Museum of American History (https://americanhistory.si.edu/collections/object/nmah_1367039)

·      Replica Van Leeuwenhoek microscope (https://collection.sciencemuseumgroup.org.uk/objects/co146226/replica-van-leeuwenhoek-microscope)